Dit beschrijft de gruwelijke omstandigheden waar vervolgde christenen mee te maken krijgen. Maar het verhaal vertelt ook over hoop, vergeving en de manier waarop God met kracht ingrijpt in het leven van een fanatieke terrorist.
En - niet in de laatste plaats - wordt een ernstige spiegel voorgehouden aan alle christenen die in vrijheid leven. Aan ons, Nederlandse christenen.
De comfortchristen
Johan is een fictief personage en symboliseert een Nederlands christen. Ook wel - met alle respect - de ‘comfortchristen’ genoemd. Johan heeft alles goed voor elkaar. Hij is kerkelijk meelevend, zit elke zondag zelfs twee keer in de kerk. Zonder angst dat dit hem duur komt te staan of dit hem zijn leven kan kosten. Johan is maar wat blij dat hij in Nederland leeft. Een land waar christenvervolging iets is waar je over hoort of leest. Waar het niet persoonlijk wordt.
Maar met de vrijheid van godsdienst zit hij gevangen in zijn eigen twijfels en wrok. En geloven in het aanbod van zaligmakende genade? Dát kan toch zomaar niet?!
Wanneer hij leest over de vervolging in Nigeria is hij geschokt. In het bijzonder het verhaal van Danjuma laat hem niet los. Eveneens als een indringende preek over een vijgenboom die zal worden uitgehouwen als de vruchten uitblijven.
Het laat hem niet onberoerd en toch… Hij leeft verder. Zonder vrucht. Totdat de Landman zíjn vijgenboom uithouwt.
De blijmoedige jongen
Danjuma is een bestaand personage, een jongen uit Nigeria. Eén van de landen in het Midden-Oosten waar christenen het extreem zwaar te verduren hebben. Het dorpje waarin Danjuma met zijn moeder woont, is in januari 2015 aangevallen en uitgemoord door strijders van Boko Haram.
Omdat hij Jezus zo liefheeft, kan hij zijn aanvaller niet haten.
Ernstig gewond is Danjuma voor dood achtergelaten. Maar… Hij overleeft, al blijft hij voor de rest van zijn leven zwaar verminkt en gehandicapt. Veel is hem afgenomen, maar er is één ding dat de Boko Haram-strijder die hem aanviel hem niet kon afnemen: zijn geloof en liefde voor de Heere Jezus. En omdat hij Jezus zo liefheeft, kan hij zijn aanvaller niet haten. Nooit. Hij vergeeft hem, omdat hij mag geloven dat Jezus ook zijn zonden vergeven heeft. En daarom kan hij niet anders dan zijn aanvaller liefhebben en voor hem bidden.
De strijder
En dan Abdul, eveneens een bestaand personage. De Boko Haram-strijder in kwestie die Danjuma na de aanslag op zijn leven voor dood achterliet. Abdul is een fanatiek strijder met maar één doel: de wil van Allah doen. Hij ziet het als zijn persoonlijke missie zoveel mogelijk christenen af te slachten. Letterlijk. Abdul deinst nergens voor terug en kent geen genade.
Maar hij rekent buiten de genade van God en mag tot inkeer komen.
De keerzijde van godsdienstvrijheid
Godsdienstvrijheid is een groot goed. Laten we dat vooropstellen. Het leed van christenen die geen godsdienstvrijheid hebben, is intens. Bijna niet in woorden uit te drukken. En toch is dat wel wat de auteur in dit boek probeert. De omschrijving van het geweld tegen christenen is niet zomaar een misselijkmakend verhaal. Veel erger, het is de misselijkmakende werkelijkheid. Daar moeten, nee, mógen wij onze ogen niet voor sluiten.
“Ik heb alles wat ik nodig heb, want Hij is mijn vreugde.”
En toch… Al raken vervolgde christenen soms alles kwijt, ze kunnen een onnoemelijke blijdschap en rust uitstralen. Danjuma is na de aanval blind en voor het leven zwaar verminkt. Maar hij kan zeggen: “Ik heb alles wat ik nodig heb, want Hij is mijn vreugde.” Niet alleen vergeeft Danjuma zijn aanvaller, maar hij bidt voor hem. En hij houdt van hem. Niet plichtmatig, omdat de Heere Jezus dit voorschrijft, maar met een oprechte liefde.
Christenvervolging zoals dat in veel landen een rol speelt, is ons in Nederland gelukkig onbekend. Nogmaals, dat mag gezien worden als een groot - en onverdiend - voorrecht. Maar… Heeft dit geen keerzijde? Zijn wij door alle voorspoed en materialisme niet lauw en onafhankelijk geworden?
Wanneer Danjuma door een Nederlandse dominee wordt bezocht en hoort dat in Westerse landen christenen in vrijheid leven, is hij geschokt. Enerzijds omdat vrijheid van godsdienst hem volledig onbekend is; de begrippen ‘geloof’ en ‘vervolging’ zijn in zijn referentiekader onlosmakelijk met elkaar verbonden. Anderzijds omdat hij zich niet kan voorstellen hoe moeilijk dit voor deze christenen - voor ons - zou moeten zijn.
“Bij ons in Nederland wordt niemand vervolgd vanwege het geloof. Bij ons heeft niemand het echt moeilijk”, klinkt de stem van de predikant zacht.
“Ze hebben Mij gehaat, ze zullen ook u haten.
Ze hebben mij vervolgd, ze zullen ook u vervolgen”
Ze hebben mij vervolgd, ze zullen ook u vervolgen”
Niet? Niemand die het je moeilijk maakt als je gelooft? Hoe kan dat nou? Dat hoort er toch bij als je christen bent? “Ze hebben Mij gehaat, ze zullen ook u haten. Ze hebben mij vervolgd, ze zullen ook u vervolgen”, citeert Danjuma zachtjes voor zich uit. De dominee zucht. “Dat klopt,” reageert hij, “maar christenen bij ons wordt geen strobreed in de weg gelegd. Ze hebben het goed. Werk genoeg, eten en drinken, mooie huizen, niet of nauwelijks tegenstand van wie dan ook…”
“Maar…” Danjuma denkt na. “Dát is pas moeilijk. Dat kan niet anders dan heel moeilijk zijn.” Hoe kun je blijven geloven als je geloof niet beproefd wordt? Hoe kun je volharden als er geen tegenstand is? “Dan zal ik zeker voor de mensen in uw land bidden”, belooft de jongen ernstig.
Aanbeveling
Persoonlijk heb ik het lezen van ‘Een zeker man had een vijgenboom’ als aangrijpend ervaren. Aangrijpend, maar bijzonder. Ik kan niet anders dan iedereen het boek aanraden.
Dit boek is fictief geschreven, maar gebaseerd op de werkelijkheid. De verhalen van Danjuma en Abdul zijn echt. Op een aangrijpende manier beschrijft de auteur het bijzondere verhaal van Danjuma en de bekering van Abdul.
Wat dit boek extra bijzonder maakt, is dat er een duidelijke lijn wordt gelegd met christenen in Nederland.
Wat dit boek extra bijzonder maakt, is dat er een duidelijke lijn wordt gelegd met christenen in Nederland. Johan is geen bestaand personage, maar veel mensen zullen zich in hem herkennen. Het verhaal van Johan speelt een belangrijke rol in dit boek en fungeert als spiegel.
Met het lezen van dit boek kan je niet anders dan jezelf afvragen: Wie ben ik? Op welk personage in dit boek lijk ik het meest?
