Bomen en onkruid in de kerk

De stad Bogor ligt op het eiland West-Java, zo’n twee uur rijden vanuit de hoofdstad Jakarta. Bij aankomst is er een vriendelijk onthaal door Rini, één van de vertegenwoordigers van de kerk. Ze loopt achter een aantal marktkraampjes langs, het struikgewas in. Het is onduidelijk waar de weg precies heen gaat. Opeens doemt een vervallen kerkgebouw op.

Tragisch

Rini vertelt dat het gebouw sinds 2010 niet meer gebruikt wordt. Een tragisch verhaal volgt. In 2006 heeft de kerk een vergunning gekregen van de overheid voor de bouw. Bij het leggen van de eerste steen heeft een vertegenwoordiger namens de burgemeester zelfs een speech gehouden. Twee jaar later werd de vergunning ingetrokken, terwijl de kerk nog niet eens klaar was. De omwonenden zouden moeite hebben met de kerk.

Volgens Rini is dit onzin: “Voor de vergunning moesten we zestig handtekeningen verzamelen van niet-christelijke medebewoners. Wij hadden er meer dan tweehonderd.” Er is een andere reden waarom de vergunning werd ingetrokken. “Bij zijn herverkiezing heeft de burgemeester radicale moslimpartijen beloofd dat er geen kerken meer bij zouden komen. Die belofte moest hij waarmaken.” Rini vertelt het verontwaardigd, maar ook strijdvaardig. De kerk in Bogor is niet de enige. Volgens mensenrechtenorganisaties zijn sinds 2006 in Indonesië duizend kerken gesloten of is voorkomen dat nieuwe kerken zijn gebouwd. Veelal onder druk van radicale moslimgroeperingen.

Blokkade

De binnenkant van de kerk ziet er surrealistisch uit. Er is geen betonvloer en hier en daar komt onkruid omhoog. Er staan verschillende bomen in de kerk. Ze zijn neergezet om te voorkomen dat er toch kerkdiensten worden gehouden. Voorin staat een katheder met een kruis, eigenlijk het enige dat aan een kerk doet denken. Rini vertelt als woordvoerder van de gemeente dat de kerk het er niet bij heeft laten zitten: “We hebben tot aan de Hoge Raad de beslissing aangevochten en gelijk gekregen. Toen is besloten om toch kerkdiensten te houden.”
 



De avond voor de eerste dienst blokkeerde de politie echter de deur van de kerk. Rini en de andere driehonderd gemeenteleden wisten niet wat ze meemaakten toen ze op zondagochtend niet naar binnen konden. Er werd besloten op de stoep van de kerk de dienst te houden. Moslims ergerden zich vervolgens aan het zingen en bidden op straat en gingen demonstreren. “Ze riepen: Ongelovigen, we willen jullie bloed! Tijdens rechtszittingen vielen de demonstranten ook onze advocaten aan.”



De moslimradicalen probeerde ook buurtbewoners te beïnvloeden. Rini: “We hadden erg goed contact met de buurt, maar door de negatieve dingen die over ons verteld werden, veranderde dit. De demonstraties waren voor de buurbewoners ook vervelend. Bewoners die hun handtekening hadden gezet om hun goedkeuring uit te spreken voor de bouw van de kerk, kwamen op hun standpunt terug.”

Strijden

Sinds de moslimdemonstratie wordt de straat voor de kerk ‘s zondags door de politie afgesloten en de open-luchtdiensten zijn gestopt. De gemeente komt nu samen in huizen. Veel gemeenteleden voelen zich geïntimideerd of zijn moe gestreden. De landelijke overheid grijpt niet in. Op dit moment komen nog maar vijftig mensen naar de dienst. Rini en de overgebleven kerkgangers geven niet op.

“Er is ons een andere plek aangeboden om een kerk te bouwen, maar het is voor ons een principekwestie.” Niet alle gemeenteleden delen deze mening. Ze vinden dat de kerk zich moet neerleggen bij de beslissing van de lokale overheid en de strijd moet opgeven. “Het stelt teleur dat dat ook medechristenen je in de kou laten staan.” We wandelen de kerk uit, die eigenlijk meer lijkt op een jungle met betonnen muren er omheen. Rini zegt vastbesloten: “Het is een plicht om als christen te strijden voor recht en waarheid. Dat is wat Jezus deed. Daarom strijden we door.”