De vroege kerk: wat jij leert van keizer Nero

16-07-2020
Keizer Nero zocht een zondebok voor de brand in Rome. | Beeld: Schilderij van Hubert Robert (1733-1808)
Heeft keizer Nero de brand die de houten sloppenwijken van Rome in as legt zelf aangestoken? Het komt hem in elk geval goed uit. Nadat het puin is geruimd, bouwt hij er een magnifiek paleis en herbouwt de stad op een moderne manier, zonder al die lelijke houten flatgebouwen.    

De Romeinse senator Tacitus (56-120 na Chr) beschrijft in zijn Annales het gerucht dat Nero achter de brand zit. Dit is een probleem voor Nero, want zelfs dictators hebben een mate van populariteit nodig. 

Dus zorgt Nero meteen na de brand dat er op grote schaal voedsel voor de armen beschikbaar komt en regelt hij onderdak voor de dakloos geworden mensen. Bovendien zorgt hij voor ontspanning en plezier door allerlei religieuze vieringen om de goden goed te stemmen. Want zo’n ramp wil je niet nog eens, toch? 

Wie niet meedoet, wordt buiten de samenleving geduwd. 


Haatdragende christenen



De christenen in de stad doen daar natuurlijk niet mee. Je kunt je voorstellen dat velen dachten dat christenen haatdragend waren - willen ze soms nog een brand? Nero speelt hier graag op in, want de geruchten dat hij de brand heeft laten stichten houden aan. Er volgt een gruwelijke vervolging. 

Tacitus meldt dat de christenen niet vanwege brandstichting werden veroordeeld en gedood, maar vanwege hun 'haat tegen het menselijk ras'. Er is weinig nieuws onder de zon. Wie niet meedoet met de religie van de samenleving, wordt buiten de samenleving geduwd. 

In sommige landen waar de kerk wordt vervolgd, is de beschuldiging "hij is een christen” al voldoende om vervolgd en veroordeeld te worden. Het is niet dat je persoonlijk iets verkeerd hebt gedaan, maar je hoort bij de verkeerde groep. Jezus voorspelde dat zijn volgelingen zouden worden vervolgd ‘om Zijn Naam’ en dat gebeurt nog steeds. 

Bekennen we kleur?


De les voor vandaag



Tacitus beschrijft hoe wreed veel christenen werden gedood: verscheurd door wilde dieren of als fakkel tijdens de tuinfeesten van keizer Nero. Dit ging zelfs veel heidenen te ver. "Ze krijgen medelijden, omdat de christenen niet om het welzijn van de staat maar om de wreedheid van Nero werden gedood", aldus Tacitus. Zo kan de barbaarse manier waarop christenen worden behandeld mensen aan het denken zetten. 

Als wij vandaag de dag meelopers zijn, onzichtbaar eigenlijk als christenen... keren we dan in zekere zin niet de rug toe aan al die broers en zussen die door de eeuwen heen en ook nu verdrukt zijn? Zij zijn bereid op te vallen als christenen. Zijn die slachtoffers van Nero en al die anderen ‘ons soort mensen’? Bekennen we kleur door vandaag te laten zien bij Wie we horen?
Terug naar overzicht