In deze blog gaan we op zoek naar het verhaal van een belangrijk en bekend christen die vervolgd werd om zijn geloof.
Geboorte en bekering Guido de Brès
Guido de Brès werd in 1522 geboren in de Waalse stad Bergen. Hij was de jongste van een gezin van vijf kinderen. Terwijl zijn moeder zwanger van hem was bad ze vaak dat hij Gods Woord zou gaan verkondigen. Over zijn jeugdjaren en bekering is weinig bekend. Wel weten we dat De Brès begon als glasschilder in het bedrijf van zijn vader. Door het lezen in de Bijbel ontdekte hij wie Jezus was en wilde hij predikant worden. Hoewel hij uit een katholiek gezin kwam, werd hij gereformeerd en ging studeren bij Johannes Calvijn in Genève.
De Nederlandse Geloofsbelijdenis
Het bekendste werk van Guido de Brès is de Nederlandse Geloofsbelijdenis, geschreven in omstandigheden die wij ons nauwelijks voor kunnen stellen. Onder het bewind van koning Filips II was er veel vervolging en onderdrukking van de protestantse gelovigen in de Nederlanden. Meerdere malen heeft De Brès hierdoor zijn woonplaats moeten verlaten om te vluchten.
Uiteindelijk kwam hij in Doornik te wonen waar ook een ondergrondse protestantse gemeente was. De Brès ging regelmatig voor en de gemeente groeide en werd steeds omvangrijker, ook de kerken in de omgeving werden groter.
Chanteries
Veel protestanten wilden niet langer in het geheim hun geloof belijden en kwamen in opstand tegen de onderdrukking en vervolging, door zogenaamde chanteries te houden. Dat zijn protestmarsen waarin groepen christenen door de stad lopen terwijl ze diverse psalmen en liederen zingen. Het was uiterst riskant, veel van hun broeders en zusters hadden de marteldood al gevonden en hiermee zouden ze meer vervolging over zich afroepen. Om die reden was Guido de Brès geen voorstander van deze chanteries, maar niets doen kon hij ook niet.
De Nederlandse Geloofsbelijdenis werd over de kasteelmuren van Doornik geworpenUiteindelijk bracht dit Guido de Brès ertoe zijn geloofsbelijdenis, de Confession de foy aan de stadspoorten van Doornik te spijkeren. Later werd deze belijdenis in opdracht van De Brès over de kasteelmuur van Doornik gegooid, dit deed hij om Koning Filips II te bekend te maken met de gereformeerde leer en hem te verzoeken de vervolgingen te matigen. De landvoogdes Margaretha van Parma liet uitgebreid onderzoek doen naar dit pakketje en na een aantal maanden werden in een verlaten woning van De Brès tweehonderd exemplaren van deze geloofsbelijdenis aangetroffen. Dat was de aanleiding om De Brès als schuldige aan te wijzen.
“Nooit had ik kunnen denken dat God me deze eer zou schenken.”
Einde van Guido de Brès
Pas zes jaar later zou De Brès worden opgepakt, tijdens zijn gevangenschap schreef hij nog enkele brieven aan zijn gemeente in Doornik en na twee maanden kreeg hij het bericht dat hij zou worden opgehangen. De Brès nam afscheid van zijn medegevangenen met de woorden: “Mijn broeders, ik ben nu ter dood veroordeeld om de leer van de Zoon van God. Lof zij Hem, ik ben er heel blij om, nooit had ik kunnen denken dat God me deze eer zou schenken. Ik word gesterkt van minuut tot minuut en mijn hart spring op van vreugde.”
Op de vroege morgen van 31 mei 1567 werd Guido de Brès naar het schavot gebracht waar hij zou worden verhangen. In zijn afscheidswoord spoorde hij de mensen aan te volharden in wat hij ze had geleerd. De beul liet hem echter niet uitspreken en maakte een eind aan zijn leven. Hiermee kwam er een eind aan het vruchtbare leven van Guido de Brès.
Altijd bereid
Tekenend is de tekst die prijkt op de voorkant van de Confession de foy: “En wees altijd bereid tot verantwoording aan ieder die u rekenschap vraagt van de hoop die in u is” – 1 Petrus 3:15
Voor Guido de Brès was deze tekst een drijfveer om in ontzaglijk moeilijke tijden toch openlijk te getuigen van Jezus. Deze tekst is ook aan ons gericht, zijn wij bereid tot verantwoording van de hoop die in ons leeft? En het woord dat me dan vooral treft is altijd. Zijn we altijd bereid of alleen als het ons uitkomt?
Bron: Boiten, H. J. (2014). Guido de Brès. Heerenveen: Royal Jongbloed.
