Preekschets: Troost
Bouwstenen voor een preek op de Zondag van de Vervolgde Kerk.
De God van alle vertroosting troost ons in al onze verdrukking,
zodat wij hen kunnen troosten die in allerlei verdrukking zijn,
met de vertroosting waarmee wij zelf door God getroost worden.
zodat wij hen kunnen troosten die in allerlei verdrukking zijn,
met de vertroosting waarmee wij zelf door God getroost worden.
Lezen: 2 Korinthe 1: 1 – 11
Kerntekst: 2 Korinthe 1: 3a en 4
Thema: Troost
1. Behoefte aan troost
Een tijdje geleden bezocht een goede vriend van mij een groep vervolgde christenen in Pakistan. Ik vroeg hem na afloop: ‘Hoe was je reis?’ Hij antwoordde mij: ‘Vooraf vroeg ik mijzelf af of ik de broeders en zusters wel zou kunnen bemoedigen, maar achteraf vraag ik mijzelf af wie er is nu meer bemoedigd: zij of ik. Ik denk dat we allemaal door de Heere bemoedigd zijn.
Elk mens heeft behoefte aan troost en bemoediging. In het vrije westen kunnen we soms vurig verlangen naar een vriendelijk woord of een bemoedigend schouderklopje, naar geborgenheid en innerlijke rust. Onze broeders en zusters van de vervolgde kerk verlangen naar een veilige woonomgeving en medische verzorging van hun verwondingen, naar herstel van de familierelaties en een basisinkomen voor de primaire levensbehoefte. Bovenal verlangen ze naar mogelijkheden om het Evangelie te delen met anderen.
Toch is het vaak moeilijk om elkaar te troosten. Soms is het verdriet zo groot, dat woorden te kort schieten. Soms voelen ons machteloos en weten we met de situatie geen raad.
Job heeft dat gemerkt, toen zijn drie vrienden met hem in gesprek gingen.
Hij verzucht: ‘Jullie zijn allemaal moeitevolle vertroosters’ (Job 16: 2). En de profeet Nahum zucht: ‘Waar zal ik troosters voor u zoeken? (Nahum 3: 7).
2. De Trooster troost
Onze tekst is een hele bijzondere tekst. Nergens in de bijbel wordt God aangesproken zoals. Paulus zegt hier dat het hart van God brandt van liefde, want Hij is ‘de Vader van alle barmhartigheid’. Hij voegt daaraan toe, dat het vaderhart van God vol is met troost, want Hij is ‘de God van alle vertroosting.’
In het Oude Testament is het met name de profeet Jesaja die het woord troost veelvuldig gebruikt. In Jesaja 40: 1 staat: ‘Troost, troost Mijn volk, zal uw God zeggen..’ In Jesaja 51: 12 zegt de Heere tegen het volk Israël: ‘Ik, Ik ben het Die u troost.’ Vandaar dat Jesaja het volk Israël opwekt: ‘Juich hemel, en verheug u, aarde, bergen, breek uit in gejuich, want de HEERE heeft Zijn volk getroost,
Hij zal Zich over Zijn ellendigen ontfermen’ (Jesaja 49: 13).
In het Nieuwe Testament is het met name Paulus die het woord troost veelvuldig gebruikt. Alleen al in deze brief komt het woord troost 28 keer voor. Het Griekse woord voor troost is afgeleid van het werkwoord para-kaleo. Dat betekent: iemand erbij roepen, iemand om hulp vragen, iemand aansporen om je te troosten en te bemoedigen. Van het Griekse werkwoord para-kaleo is het woord Parakleet afgeleid. In het evangelie van Johannes wordt de Heilige Geest wordt de Parakleet, de Trooster, genoemd.
Troost is niet zozeer een gevoel, dat we hebben of een behoefte die we ervaren.
In de bijbel is troost allereerst een Persoon. Troost heeft alles met God Zelf te maken: Hij is de Trooster.
God de Vader troost ons door ons aan te nemen tot Zijn kinderen en door voor ons te zorgen naar lichaam en ziel.
God de Zoon troost ons door onze zonden te verzoenen en onze schuld te betalen
En God de Heilige Geest troost ons door in ons hart te komen wonen en ons het eeuwige leven te schenken. Zo troost de drie-enige God ons.
3. Verdrukking
Paulus gebruikt het woord verdrukking twee keer in onze tekst: ‘De God van alle vertroosting troost ons in al onze verdrukking, zodat wij hen kunnen troosten die in allerlei verdrukking zijn, met de vertroosting waarmee wij zelf door God getroost worden.’
Het woord verdrukking roept het beeld op van een barende vrouw. Door de kracht van de weeën wordt de baarmoeder samengeperst, zodat de vrouw het soms uitschreeuwt van pijn. Tegelijkertijd wordt door de druk van de baarmoeder het kind naar buiten geperst. Zodra het kind geboren is, wordt de druk verlicht en verandert pijn in vreugde en droefheid in blijdschap.
Wij leven allemaal onder een zekere druk. Druk van binnenuit kan het gevolg zijn van zorgen en verdriet, spanning en stress. Druk van buitenaf kan het gevolg zijn vanwege de vijandschap tegen het christelijke geloof.
Het is met name de druk van buitenaf waar Paulus in dit eerste hoofdstuk de nadruk op legt. Hij zegt in vers 5: ‘Want zoals het lijden van Christus overvloedig over ons komt, zo is door Christus ook onze vertroosting overvloedig.’ In vers 8 voegt hij daaraan toe: ‘Want wij willen niet, broeders, dat u geen weet hebt van onze verdrukking, die ons in Asia overkomen is: dat wij het uitermate zwaar te verduren hebben gekregen, boven ons vermogen, zodat wij zelfs aan ons leven wanhoopten.’
Paulus schildert in 2 Korinthe 11 in geuren en kleuren hoe die verdrukking van buitenaf en het lijden om Christus’ wil er in de praktijk uitziet. Hij schrijft daar: ’Van de Joden heb ik vijfmaal de veertig min één zweepslagen ontvangen.
Driemaal ben ik met de roede gegeseld, eenmaal ben ik gestenigd, driemaal heb ik schipbreuk geleden, een heel etmaal heb ik in volle zee doorgebracht. Op reis was ik vaak in gevaar door rivieren, in gevaar door rovers, in gevaar van de kant van volksgenoten, in gevaar van de kant van heidenen, in gevaar in de stad, in gevaar in de woestijn, in gevaar op zee, in gevaar onder valse broeders, in inspanning en moeite, vaak in nachten zonder slaap, in honger en dorst, vaak in vasten, in koude en naaktheid. Afgezien van wat van buitenaf komt, overvalt mij dagelijks de zorg voor alle gemeenten.’
De Heere Jezus typeert in Markus 13: 19 de tijd waarin wij leven als volgt: ‘Want die dagen zullen dagen van zo’n verdrukking zijn zoals er niet geweest is vanaf het begin van de schepping, die God geschapen heeft, tot nu toe, en er ook nooit meer zijn zal.’
Wij merken dat de druk op de kerk en op het christelijke geloof toeneemt. Zodra we een bijbels standpunt uitdragen, vallen mensen over mij heen. Het maakt daarbij eigenlijk niet uit waar het dan over gaat: over het pro-life standpunt, de heiligheid van het huwelijk, de relatie tussen man en vrouw, het gezag van de bijbel, de vrijheid van godsdienst en meningsuiting. Zodra het bijbelse getuigenis klinkt, worden we aangevallen en door de sociale media aan de digitale schandpaal genageld.
4. Wederkerigheid
In het Koninkrijk van God geldt deze stelregel: Delen is vermenigvuldigen.
God laat ons eerst delen in Zijn troost, zodat wij daarna anderen kunnen laten delen in de troost die wij hebben ontvangen. Of om het met een variant op de slogan van het Leger des heils te zeggen: God redt ons, zodat we anderen kunnen redden. God troost ons, zodat we anderen kunnen troosten. God bemoedigt ons, zodat we anderen kunnen bemoedigen. God versterkt ons, zodat we anderen kunnen versterken
Het is daarom een grote zegen om bij een gemeente te horen. We kunnen niet in ons eentje geloven. We kunnen niet in mijn eentje weerstand te bieden tegen de druk die van buitenaf op ons gelegd wordt. We houden dat niet vol.
Binnen de gemeente vormen we een geestelijke eenheid, samen met andere christenen vormen we een leger des heils, samen met onze broeders en zusters in de lijdende kerk vormen we het lichaam van Christus. Binnen dat ene lichaam weten we ons met elkaar verbonden en houden we elkaar vast. Zo vormen we samen een kring, een lichtkring rond het kruis.
We heffen wereldwijd onze harten op naar de Heere Jezus Christus en we bidden in verbondenheid met elkaar tot Hem om Zijn liefde en troost en daarna strekken we onze handen uit naar onze naaste in nood en troosten we elkaar in ons verdriet. En zo krijgt onze tekst concreet gestalte binnen de wereldwijde kerk van Christus: ‘De God van alle vertroosting troost ons in al onze verdrukking, zodat wij hen kunnen troosten die in allerlei verdrukking zijn, met de vertroosting waarmee wij zelf door God getroost worden.’
5. Wat is uw enige troost beide in leven en sterven?
In verbondenheid met onze broeders en zuster belijden we dit als onze enige troost:
Onze enige troost is dat wij met lichaam en ziel, zowel in het leven als in sterven, niet onszelf toebehoor, maar het eigendom van onze getrouwe Zaligmaker Jezus Christus zijn geworden.
Hij heeft met Zijn dierbaar bloed voor al onze zonden volkomen betaald en ons uit alle heerschappij van de duivel verlost.
En Hij bewaart ons zo, dat er zonder de wil van onze hemelse Vader geen haar van ons hoofd kan vallen, ja zelfs dat alle dingen ons tot onze zaligheid dienen moeten.
6. Liedsuggesties
Psalm 27: 1 en 5
Psalm 80: 5 en 11
Psalm 146: 1 en 3
Psalm 119: 25
Gezang 5: 8 en 9 (Weerklank 297)
Gezang 12 : 5, 6 en 7 (Weerklank 517)
Weerklank 145: 1 en 3
Weerklank 201: 1 – 6
Weerklank 427: 1 – 4
Weerklank 505: 1 en 4
7. Gebedspunten
Dank God voor het heil dat de Heere Jezus aan het kruis heeft verworven en door de Heilige Geest in ons hart toepast
Dank God dat Hij de Heilige Geest heeft gezonden als onze Trooster
Dank God voor de verbondenheid met de broeders en zusters die wereldwijk vervolgd worden.
Bid God dat Hij de vervolgde kerk vandaag vertroost met Zijn liefde en genade
Bid God dat onze verbondenheid met onze vervolgde broeders en zuster zal worden verdiept
Bid God dat Hij ons kracht geeft om te volharden in het geloof
Bid God dat we voor anderen tot zegen mogen zijn
8. Lees- en luistertips:
Boeken:
Een jas met kogelgaten en 39 andere opbouwende verhalen van vervolgde christenen - Todd Nettleton
Voorbij de Jihad - Esther Ahmad en Craig Borlase
Het waargebeurde verhaal van een vrouw die zich opgaf om ongelovigen te doden, en moest vluchten omdat ze er zelf een werd.
Het dwaze van God - Nik Ripken
Ontdek hoe het geloof overleeft in tijden van vervolging.
Podcasts:
#8 Hoe Pakistaanse voorganger het leven van Nederlandse predikantsvrouw verandert
Verhalen:
Peter Paul: 'We rekenen op vervolging'
'Ik dank God dat Hij me in de gevangenis heeft laten stoppen
Evangelisatie in de dodencel
Spoken word:
‘Het Lichaam van Christus’ – Maartje Kok
(Luister)lied:
'Richt je ogen op Jezus' - Maartje Kok
Terug naar het overzicht